Piergiorgio Pulixi, s’istèrrida in sardu de "Stella di Mare"

Comente Ufìtziu de sa limba sarda amus pigadu parte a sa presentada de su libru de Piergiorgio Pulixi, aprontada dae s’assòtziu Dialoghi con l’Autore, chenàbura su 26 de ghennàrgiu in s’auditorium de sa fundatzione Farris Tedde. Pro cussa ocasione amus traduidu s’istèrrida de su libru e in cue etotu l’amus lèghida.

Stella teniat s’istiu in sa mirada. Fintzas in atòngiu-atòngiu. 

Non pro s’asulu lìmpiu ebbia de s’arcu de sos ogros suos, chi inserrende pariant su mare e sas àeras paris. In cussos ogros si podiant sebestare su disìgiu de sa libertade de làmpadas, sas oras mannas de lughe in sos seranos de trìulas, sas dies caricotas de austu. Mirende a cue o a cuddae, cussos ogros faghiant brionire sa promissa de unu benidore lughente e màgicu, de un’istiu islacanadu prenu de cada possibilidade.

Ma gasi comente su mare mudat colore e mùtria de repente, gasi etotu cussa mirada si podiat tìnghere de ierru in unu patrefìliu. Ìnnida chi fiat, totinduna si furriaiat a pecaminosa. Che chi puresa e malìtzia cunviverent in intro suo dae semper. Che chi nd’aeret suspidu a deghile sas duas ànimas de su logu nadiu suo. E pro more de custu traju dòpiu est chi issa fiat gasi particulare e disigiada. E fuidita.

Dae cando aiat lòmpidu noe annos non b’aiat pilones, muros e panchinas de sa pratza de su bighinadu suo chi non presentaiant iscritas de amore fatas a spray. Sos pitzocheddos, pro issa, s’atzufaiant. Sas femineddas in rialia pari-pari si daiant sas istocadas a palas pro si nch’acolondrare in su giru de sas amigas suas e, gasi, pro retzire agigu de lughe chi non teniant.

A dòighi annos, totu s’apendìtziu de Sant’Elia ischiat chie fiat e in cale palatzu nch’istaiat.

Lòmpidos sos trèighi, fintzas òmines mannos, babbos e giajos istaiant apompiende·si·la sena nche bogare s’ogru inoportunu issoro, belle sebestende su sestu de sa fèmina chi fiat formende·si: bramende·la e timende·la in su matessi tempus. Pro custu si sapiant reos. Brutos. Ma sa cosa non fiat bastante a nche giagarare cussas ideas malas e cussos impellèrios de carre sena controllu.

A batòrdighi, Stella fiat frorida cun totu su lugore suo. Sa metade de su bighinadu si la bisaiat a de note che chi issa aeret fatu una majia colletiva in cussos palatzos. Sas fèminas addobiende·la a de die li faghiant sos cumplimentos pro s’ermosura sua, augurende·li unu cras luminosu. A de note, sos coros issoro mandigados dae s’imbìdia, auguraiant una maladia lena e mala a sanare pro nche li tòddere sa bellesa.

De una cosa, però, totu cantos fiant seguros: sa galania nche podiat giùghere a Stella a tesu dae cussu purgadòriu de tzimentu ogros a mare. Stella aiat pòdidu abèrrere sas alas conca a sa fama e a sa nodidesa cando chi sas vidas issoro fiant destinadas a si nch’abarrare inserradas in cussu apendìtziu ismentigadu dae Deus, in cussa presone de ànimas. Biada issa!

Cando in cussu apendìtziu s’ispargheit sa nova de s’ausèntzia de cussa pitzoca dae prus una pariga de dies, in sos parapetos de sos palatzos, in sos pòrticos de Borgo Vecchio, in sas panchinas e in sas tribunas de su Parco degli Anelli, totu cantos naraiant a boghe sola chi Stella aiat disinnadu de tzucare a Milanu, a Parigi, a New York pro agatare sa sorte bona gràtzias a cussa cara iscarpeddada a fine, a cussa pedde lugorosa, a cussa carena lònghina, a cussa mirada ammajadora, a cussu risitu malitziosu chi nemos li podiat resìstere.

Chistione de pagos meses e si nche l’aiant pòdida agatare in sas pàginas de carchi rivista de moda o, baddu a l’ischire, in carchi publitzidade televisiva, dende a sos giornalistas carchi cosa pro iscrìere in bonu de Sant’Elia, lassende·nche a banda pro un’iscuta sas novas de semper in contu de droga, de brigas e de degradu chi presentaiant s’apendìtziu comente unu logu discuidadu e a isse matessi abbandonadu.

Tocheit a su bentu maistru a nche giagarare cussas boghes presentende a sas ventanas su contu grae. Cussu bentu bastardu tzocaiat a sas ghennas de sa tzitade, solòigu che amante refudadu e dischissiadu dae su dolore, cundende cussa isvariada a sos de sos palatzos, semper prus inchietos. Sos pagos chi abarraiant de cussa ratza antiga marinera de su logu ischiant chi cussu fragassu salamatu belle mai batiat novas bonas. E peus de gosi, pro Stella, non podiat acontèssere.

A concruos l’agateint. No in una passerella parigina e nemmancu in unu set fotogràficu. Ma a unos chentu metros suta s’istatale de ferru e tzimentu, bantzigada dae s’abbolotu de sas veturas e de sos càmios chi lestros colaiant dae sa tzitade conca a Pula. Cussa carena atureddada l’agateit unu piscadore mannu in s’oru pedrosu de unu chirru de praja intre su bidditzolu de sos piscadores e su partu canale de Giorgino: un’arenile ofesu dae sos gas de iscàrrigu e dae sos coladuras ogiosas pisciadas dae sas naes.

Vinicio Peddis fiat imberghende·si·nche in su crarore alabastrinu de s’avrèschida pro piscare in sa laguna, sende chi fiat tropu betzu e acancaronadu pro essire in barca. Sapende·si de cussu ammassu iscuncordadu de carre covecadu de algas e de rena, isbatuladu dae sa maretada ispumosa, li pariat a comintzu una carrogna de una cane mannu: unu intre totu sos randàgios de sa zona.

Acurtziende·si·nche, però, Vinicio sebesteit isporadu chi fiat una corpus biaitu e unfradu de una giòvana. Sa pedde sua fiat bicada dae sas gaurras. Sa cara, imbetzes, fiat gasi iscarenada chi peruna bèstia li podiat fàghere totu custu, isfidiada. Peruna bèstia, francu s’òmine.

Vinicio gheteit sa mirada a sa crèsighedda de Giorgino invochende sa beneditzione de Nostra Sennora de Fàtima protetora de sos marineris e de sos piscadores de su bidditzolu. “Mischinedda” suspireit, torrende a s’abbaidare su cadàvere. Un’unda l’aiat bortuladu faghende a bìdere a Peddis unu tatùagiu a artària de cùmeros: Stella Maris

Su piscadore si sinneit abbaidende·si a inghìriu suo. Non b’aiat un’ae, nemmancu in mare. “Die fea pro mòrrere” penseit, torrende in surcu e chirchende agiudu.

Belle isfaulargende·lu, s’avrèschida si presenteit tinghende a rosa sas àeras, che chi penseret de èssere in tortu cun cussa pitzoca pedende·li perdonu e intreghende·li un’adiu dèghidu a sa bellesa chi aiat animadu Stella.

Cussa bellesa chi oramai sa morte si nch’aiat pigadu pro semper.

Cussa bellesa violada ingendrende, in giru de pagu, una filera de brutalidades e de mortòrgios.